De contractuele relatie tussen werkgever en werknemer is doorgaans vastgelegd in een schriftelijke arbeidsovereenkomst. Vaak vermeldt de arbeidsovereenkomst in ieder geval de primaire voorwaarden zoals de arbeidsduur, het salaris en de vakantiedagen. Maar denk ook aan secundaire arbeidsvoorwaarden en de verdere specifieke afspraken tussen partijen, zoals een relatiebeding of een concurrentiebeding en hoe bedrijfsinformatie wordt beschermd. Arbeidsvoorwaarden die niet in de arbeidsovereenkomst staan, staan vaak vermeld in een toepasselijke cao, een personeelsreglement of andere bijlagen bij de arbeidsovereenkomst.

Werknemers met een tijdelijk contract hebben recht op dezelfde arbeidsvoorwaarden als vaste medewerkers. Lees hier meer over flexcontracten.

Veel arbeidsvoorwaarden kunnen werkgever en werknemer in overleg afstemmen. Voor sommige arbeidsvoorwaarden zijn er minimumstandaarden opgenomen in de wet. Daarvan mag niet ten nadele van de werknemer worden afgeweken. Eén van die wettelijke minimumbepalingen is bijvoorbeeld dat als er een proeftijd wordt afgesproken, dat die dan schriftelijk moet worden vastgelegd. De maximale duur van de proeftijd hangt af van de duur van de arbeidsovereenkomst, maar mag nooit langer zijn dan twee maanden.

Veelgebruikte bedingen in arbeidsovereenkomsten zijn het relatiebeding en het concurrentiebeding. Een concurrentiebeding is een beding dat de werknemer verbiedt om, na afloop van de arbeidsovereenkomst, gedurende een bepaalde periode elders werkzaamheden te verrichten die concurreren met die van de werkgever.

Een relatiebeding is een variatie op het non-concurrentiebeding. Het relatiebeding beperkt de groep van personen waarmee een werknemer, na afloop van de arbeidsovereenkomst, bij of mee kan werken. Meestal staat er dan een verbod in om met klanten of medewerkers van de werkgever zaken te doen.

Het relatiebeding en het concurrentiebeding zijn vrij gebruikelijk in arbeidsovereenkomsten voor onbepaalde tijd. In arbeidsovereenkomsten voor bepaalde tijd kom je ze ook tegen, maar dan moet in het beding een goede motivering worden opgenomen waarom het beding noodzakelijk is. Relatiebedingen en non-concurrentiebedingen worden meestal gecombineerd met een boetebepaling, waarin staat dat bij overtreding van deze bedingen een boete moet worden betaald aan de werkgever.

Een collectieve arbeidsovereenkomst (cao) is een schriftelijke overeenkomst met (aanvullende) afspraken over met name arbeidsvoorwaarden die van toepassing zijn in de relatie tussen werkgever en werknemer. Een cao wordt afgesloten door een of meer werkgevers of werkgeversorganisaties en een of meer werknemersorganisaties en geldt collectief voor alle werkgevers en werknemers die tot de groep of branche behoren waarvoor de cao is afgesloten.

Er zijn bedrijfstakcao’s en ondernemings-cao’s. Ondernemings-cao’s zijn collectieve afspraken binnen een bedrijf. Deze cao wordt afgesloten tussen de werkgever en een of meer werknemersorganisaties. Bedrijfstak-cao’s zijn collectieve afspraken binnen een sector, zoals een cao voor de horeca, uitzendkrachten of de metaalindustrie. De cao geldt enkel voor bedrijven en werknemers die zijn vertegenwoordigd door de partijen die de cao hebben afgesloten, tenzij er sprake is van een algemeen verbindend verklaring (AVV) van de cao. In dat geval moeten ook werkgevers die geen partij zijn bij het afsluiten van de cao toch voldoen aan de cao.

De afspraken in een cao mogen niet minder gunstig voor een werknemer zijn dan de toepasselijke wettelijke bepalingen. Voor de transitievergoeding geldt echter dat wanneer daar in de cao een alternatieve voorziening voor is opgenomen, dat de werknemer dan geen recht meer heeft op een transitievergoeding op basis van het wettelijke systeem.

Bij Penrose, advocatenkantoor in Amsterdam, werken arbeidsrecht advocaten die gespecialiseerd zijn in arbeidsvoorwaarden. Zij denken met je mee en beantwoorden graag jouw vragen. De contactgegevens van onze specialisten vind je hier.